Over het Nederlands
Landen waar Nederlands gesproken wordt: | Nederland, België, Frankrijk, Suriname, Nederlandse Antillen. |
Het Nederlands is een officiële taal in: | Nederland, België, Suriname, Nederlandse Antillen. |
Aantal moedertaalsprekers | Rond de 24 miljoen sprekers. |
Alfabet: | Latijns |
Aantal letters in het alfabet: | 26 (van A tot Z) |
Regulering: (Van spelling, etc.) |
De Nederlandse Taalunie. |
Classificatie: (Taalfamilie) |
Indo-Europees -----> Germaans -------> West-Germaans ------------>Nederfrankisch -------------------> Nederlands |
Nederlands is sterk verwant aan: | Engels, Duits, Nedersaksisch, Fries, Limburgs, Schots, Jiddisch, Afrikaans. |
Nederlands is in mindere mate ook verwant aan: | Deens, Noors, Zweeds, IJslands, Faeroers, Gothisch. |
Het Nederlands is een verre verwant van: | Russisch, Frans, Grieks, Albanees, Iers, Perzisch, Hindi, Armeens en Litouws. |
Inleiding Het Nederlands is een Germaanse taal die door zo'n 24 miljoen mensen gesproken wordt in Nederland, België (Vlaanderen), Frankrijk (Frans Vlaanderen, rond Duinkerke en Rijsel), Suriname en de Nederlandse Antillen. Het Standaardnederlands is gebaseerd op het Hollands, Vlaams, Zeeuws en Brabants. In tegenstelling tot veel andere landen is het niet de taal van de hoofdstad die de standaard werd. Het dialect van Amsterdam (de formele hoofdstad) én dat van Den Haag (waar de regering zetelt) wijken af van de norm en zijn stadsdialecten met een heel eigen karakter. Het Standaardnederlands wordt Algemeen Beschaafd Nederlands (ABN) genoemd, een begrip dat niet geheel onomstreden is, omdat het suggereert dat mensen die een streektaal spreken dus onbeschaafd zijn. Haarlem staat bekend als de stad waar de spreekwijze van nature overeenkomt met het Standaardnederlands. De spellingsregels voor het Standaardnederlands zijn vastgelegd in de Woordenlijst Nederlandse Taal. Deze is opgesteld doorde Nederlandse Taalunie en wordt informeel Het Groene Boekje genoemd. |
Alfabet, uitspraak en spelling |
Geschiedenis van het Nederlands Het Nederlands is ontstaan uit het Oudnederfrankisch. De geschiedenis van het Nederlands wordt in drie perioden opgedeeld: Oudnederlands (circa 500 - 1200 A.D.) Middelnederlands (circa 1200 - 1500 A.D.) Nieuwnederlands (circa 1500 A.D. - heden) Oudnederlands: Slechts weinig is er overgebleven van de Oud-Nederlandse taal. Één zinnetje is echter beroemd geworden nadat een Vlaamse monnik die in Engeland verbleef dit in de kantlijn krabbelde om zijn pen uit te proberen: "Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic enda thu wat unbidan we nu" (Hebben alle vogels een nestje begonnen behalve jij en ik, waar wachten wij nog op?). Dit korte gedichtje van rond het jaar 1100 wordt ten onrechte vaak genoemd als de oudste Nederlandse tekst. Er zijn echter nog veel oudere teksten, zoals de Wachtendonckse Psalmen, de Salische wet en mogelijk de runeninscriptie van Bergakker. Het Oudnederlands verschilt zoveel van het moderne Nederlands, dat het zonder woordenboek nauwelijks te begrijpen is. Middelnederlands: Vanaf 1200 spreekt men van Middelnederlands. De taal uit deze periode begint al meer op het Nieuwnederlands te lijken. Het Nederlands was in deze periode nog niet gestandaardiseerd, verschillende auteurs spelden hun woorden op verschillende wijze. Vele teksten zijn er nog bekend uit deze periode, zoals het klaaglied Egidius Waer Bestu Bleven en Der Naturen Bloemen, de eerste Nederlandstalige encyclopedie. Met enige moeite zijn Middelnederlandse teksten te begrijpen voor moderne lezers. Nieuwnederlands: Na de Reformatie werden pogingen gedaan een Standaardnederlands op te stellen. De spelling van de Statenbijbel was daarbij leidend. De basis van het Standaardnederlands waren de Hollandse, Vlaamse, Zeeuwse en Brabantse dialecten. Deze poging is echter niet succesvol geweest, deze spelling is niet gebleven. Tijdens de gouden eeuw was Nederland een wereldtaal, het werd gesproken in Nieuw-Amsterdam (het huidige New-York), Suriname, de Antillen, Nederlands-Indië en Zuid-Afrika. Het Nederlands dat gesproken werd in Zuid-Afrika ontwikkelde zich in de loop der eeuwen op eigen wijze en onafhankelijk van het Nederlands in Nederland. Begin 20e eeuw waren de verschillen zo groot, dat men het Zuid-Afrikaans als een aparte taal is gaan beschouwen. In 1804 werd door Matthijs Siegenbeek de eerste officiële spelling van het Nederlands opgesteld. Hij bedacht o.a. de ij, ter vervanging van de y. Daarna heeft de officiële spelling van het Nederlands nog meerdere malen kleine wijzgingen ondergaan. |
Taalfamilie
Het Duits vergeleken met andere Germaanse talen.
Het Nederlands vergeleken met andere Indo-Europese talen
|
Wetenschap De wetenschappelijke studie van het Nederlands wordt Neerlandistiek genoemd. Bij de meeste universiteiten staat de opleiding bekend als Nederlandse Taal- en Letterkunde. Wie Neerlandistiek studeert verdiept zich in zowel de (historische) taalkunde als de letterkunde (literatuur) van het Nederlands. Met een studie Nederlandse Taal- en Letterkunde kun je aan het werk als bijvoorbeeld docent Nederlands in het voortgezet onderwijs of als redacteur bij een uitgeverij, krant of tijdschrift. Of je kunt wetenschappelijk onderzoek doen bij een universiteit of voor een letterkundige instelling zoals de Koninklijke Bibliotheek. Een opleiding Nederlandse Taal- en Letterkunde kun je o.a. volgen aan de Rijksuniversiteit Groningen, de Universiteit Utrecht, de Universiteit van Amsterdam, Universiteit van Leiden, Radbouduniversiteit Nijmegen, Universiteit Gent, Universiteit Leuven, Universiteit Antwerpen en Universiteit Brussel. |
" Ik zie hoe de wereld langzaam steeds meer in een woestijn herschapen wordt, ik hoor steeds harder de aanrollende donder, die ook ons zal doden, ik voel het leed van miljoenen mensen en toch, als ik naar de hemel kijk, denk ik dat alles zich weer ten goede zal wenden, dat ook deze hardheid zal ophouden, dat er weer rust en vrede in de wereldorde zal komen. "